BMD Araştırma’dan haftalık analiz

BMD Araştırma’nın raporunda yurt içinde sanayi üretimi, yurt dışında ise Almanya ve ABD enflasyon verilerinin takip edildiği belirtildi. Raporda şunlar kaydedildi:

“Bu hafta ne oldu… ABD ile Çin arasında ticaret anlaşması görüşmelerine yönelik açıklamaların yanı sıra Orta Doğu’daki gerilime ilişkin haber akışları piyasalar üzerinde etkili oldu.

“Almanya’da tüketici fiyat endeksi Mayıs ayında aylık yüzde 0,1 artarken Nisan ayında yüzde 2,1 olan yıllık enflasyon, Mayıs ayında da yüzde 2,1 olarak gerçekleşti. ABD’de tüketici fiyat endeksi Mayıs ayında aylık yüzde 0,1 arttı. Beklenti yüzde 0,2 artış olması yönündeydi.

“Nisan ayında yüzde 2,3 olan yıllık enflasyon ise Mayıs ayında yüzde 2,4 olarak gerçekleşti. Gıda ve enerji hariç tüketici fiyatları, Mayıs ayında aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 2,8 artış gösterdi. ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında 5 Haziran Perşembe günü gerçekleşen telefon görüşmesinin ardından, ABD ve Çin'den üst düzey heyetler, ticaret savaşını bitirmek için Pazartesi günü Londra'da müzakerelere başlarken görüşmeler Salı günü de devam etti.

“Trump, görüşmelerin sonuçlarına dair yaptığı açıklamada, Çin ile anlaşmaya vardıklarını, ABD'nin yüzde 55, Çin'in ise yüzde 10 tarife uygulayacağını duyurdu. Trump, Çin’in nadir toprak elementlerini önceden tedarik etmesi ve Çinli öğrencilerin Amerikan üniversitelerine erişiminin sağlanması gibi konuları da içeren bir ticaret çerçevesinin tamamlandığını ifade etti. Ayrıca Trump, anlaşmanın kendisi ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in son onayına tabi olacağını belirtti.

“İsrail, İran'ın nükleer tesislerini ve askeri liderliğini hedef alan hava saldırıları düzenledi. Saldırılarının ardından İsrail Başbakanı Netanyahu, saldırıların gerektiği kadar uzun süreceğini belirtti. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD'nin İran'a yönelik saldırıya dâhil olmadığına ilişkin açıklamada bulundu. İran Lideri Ali Hamaney ise İsrail'in saldırılarında bazı komutan ve bilim insanlarının hayatını kaybettiğini belirterek, İsrail'e sert karşılık vereceklerini açıkladı.

“ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in İran'a düzenlediği saldırılar sonrası yaptığı ilk açıklamada, İran ile nükleer müzakere sürecini devam ettirmeyi umduklarını ifade ederken gerekirse İsrail'i savunacaklarını söyledi. Orta Doğu’da artan gerilim sonrası altın ve petrol hızla yükselişe geçti. Altının onsu 3.446,75 dolara kadar yükselirken altının gram fiyatı, 4.373 lirayla rekor kırdı. Brent tipi petrolün varil fiyatı ise 78,50 dolara kadar yükseldi.

“Türkiye’de sanayi üretimi, Nisan ayında aylık yüzde 3,1 azalırken yıllık yüzde 3,3 arttı. Haftaya yükselişle başlayan ve 9.733,62 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, artan jeopolitik risklerin etkisiyle gelen sert satışlarla düşüşe geçti.  9.065,17 seviyesine kadar geri çekilen Endeks, yüzde 1,84 kayıpla 9.311,88 puandan haftayı tamamladı. Dolar/TL hafta içinde 39,03-39,62 aralığında hareket ederken Euro/TL 45,85 seviyesinin üzerine çıktı.

“Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 30 Mayıs-6 Haziran haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 51,3 milyon dolar hisse senedi alımı, 1.637,1 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) satışı ve 10,4 milyon dolar Özel Sektör Tahvil alımı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 710 milyon dolar artarak 118.235 milyon dolara yükselirken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 1.995 milyon dolar azalarak 72.316 milyon dolara geriledi.

Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları 119 milyon dolar azalarak 14.651 milyon dolar (572 milyar TL) olarak gerçekleşti. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 300 sınırının altında seyretti.

“Uzun vadede ne bekliyoruz… TCMB, 2025 yılının ilk iki toplantısında politika faizini 250’şer baz puan indirerek yüzde 42,50 seviyesine çekti. TCMB, 17 Nisan tarihli toplantısında politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46,00 seviyesine yükseltti.

“Mayıs ayında yüzde 1,53 artan TÜFE’nin Mayıs 2025 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Haziran ayında yüzde 1,77, 2025 yılı sonunda yüzde 30,35 ve 2026 yıl sonunda yüzde 20,55 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2025 sonunda 43,70 ve 12 ay sonrasında ise 46,62 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2025 sonunda 19,2 milyar dolar, 2026 yılında ise 24,4 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2025 ve 2026’da sırasıyla yüzde 2,9 ve yüzde 3,7 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda yüzde 46,00, 3 ay sonrasında yüzde 42,96 ve 12 ay sonrasında ise yüzde 30,08 olması beklenmektedir.”